Het begint met impact doelstellingen
Er zijn verschillende methodes om impact doelstellingen te definiëren: top down, van buiten naar binnen, stakeholderdialoog, materialiteitsanalyse, dagen op de hei, sector gedreven, afkijken bij de buurman. Het uitvoeren van een dubbele materialiteitsanalyse is een nauwkeurige methode en ook nodig voor de nieuwe Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) richtlijn. Om de doelstellingen te definiëren is analyse van de context waarin een organisatie opereert nodig. Wat zijn de belangrijkste uitdagingen of kansen, wat zijn de behoeften en verwachtingen van belanghebbenden? Uiteindelijk moeten de doelstellingen zo geformuleerd zijn dat de voortgang toetsbaar is, met een effectief monitoring- en evaluatiesysteem, om regelmatig de voortgang op de impact doelstellingen te meten en eventueel bij te sturen.
Eigenaarschap van de impact doelstellingen is essentieel
Eigenaarschap van impact doelstellingen verwijst naar de mate waarin mensen individueel of in groepen verantwoordelijkheid nemen voor het definiëren, implementeren, monitoren en bereiken van deze doelstellingen. Het is van cruciaal belang dat er duidelijk eigenaarschap is om ervoor te zorgen dat de impact doelstellingen effectief worden nagestreefd en gerealiseerd.
Hier zijn enkele overwegingen met betrekking tot eigenaarschap van impact doelstellingen:
- Toewijzing van verantwoordelijkheden, wijs specifieke personen, teams of afdelingen aan;
- Betrokkenheid van belanghebbenden, zowel intern als extern;
- Creëren en bewaken van een cultuur waarin iedereen zich verantwoordelijk voelt voor het realiseren van gedeelde doelen.
- Capaciteitsopbouw om degenen die verantwoordelijk zijn voor de impact doelstellingen in staat te stellen effectief te handelen;
- Gedeeld eigenaarschap: teams en individuen voelen zich betrokken zelfs als ze niet direct verantwoordelijk zijn;
- Meten en rapporteren van de voortgang van de impact doelstellingen;
- Flexibiliteit en aanpassingsvermogen aan veranderende omstandigheden;
- Erkenning en beloningen kan variëren van informele erkenning tot koppeling aan formele beloningsstructuren;
- Continue evaluatie.
Het meten van de maatschappelijke impact
Het meten van maatschappelijke impact is een uitdagend maar cruciaal aspect - zonder meting is er geen effectieve communicatie mogelijk over het realiseren van de doelstellingen. Het kiezen van een meetmethode brengt een aantal uitdagingen met zich mee, bijvoorbeeld het verkrijgen van betrouwbare baseline gegevens (nulmeting), het vaststellen van causale verbanden tussen een interventie en lange termijn impact, het toewijzen van specifieke veranderingen aan een enkele interventie (attributie).
Voor het vinden van deze causale verbanden zijn theorieën van verandering/ theory of change nuttig - zo kan “de weg naar impact” stap voor stap in kaart worden gebracht. Het is belangrijk om realistisch te zijn over de beperkingen van impactmeting, en om tegelijkertijd te streven naar continue verbetering.
Communiceren van de impact
Het communiceren van maatschappelijke impact is het sluitstuk - om het bewustzijn te vergroten, belanghebbenden te informeren en steun te krijgen. Om een meer volledig beeld van de impact te verkrijgen worden kwantitatieve gegevens (harde cijfers) met kwalitatieve gegevens (ervaringen, verhalen) gecombineerd. Het is van belang om doelgroepen scherp te hebben, dit kunnen belanghebbenden, donoren, gemeenschappen, media, overheidsinstanties, of andere groepen zijn.
De boodschap mag aangescherpt worden per doelgroep door duidelijke en toegankelijk taal te gebruiken, het jargon vermijden. Het beschrijven van de context, eventuele uitdagingen en leerervaringen kan bijdragen aan de geloofwaardigheid van de gedeelde informatie. Het is van belang om te communiceren regelmatig en consistent, de belanghebbenden op de hoogte houden van voortgang, mijlpalen en nieuwe ontwikkelingen.